Zdolność kredytowa to jeden z najważniejszych czynników decydujących o tym, czy klient banku dostanie kredyt. Jest ona wyliczana i analizowana nie tylko przy kredycie hipotecznym na mieszkanie, ale również przy innych produktach kredytowych. Za pomocą różnych algorytmów bank wylicza, czy klient będzie zdolny do oddania pożyczonych pieniędzy w terminie.

Co to jest zdolność kredytowa?

Każdy bank uzależnia udzielenie kredytu od zdolności kredytowej klienta. W związku z tym za zdolność kredytową należy rozumieć zdolność do spłaty zaciągniętego zobowiązania wraz z odsetkami  w terminach określonych w umowie i harmonogramie. Kredytobiorca ma obowiązek dostarczyć do banku informacje i dokumenty niezbędne do dokonania oceny zdolności kredytowej. 
Każdy bank stosuje własne algorytmy szacowania zdolności kredytowej, dlatego może się zdarzyć, że w dwóch różnych instytucjach finansowych zdolność kredytowa kredytobiorcy będzie się różniła nawet o kilka tysięcy złotych.  Najczęściej bank dzieli analizę zdolności kredytowej na dwie części: ilościową i jakościową.

Co wpływa na zdolność kredytową?

Do wyliczania zdolności kredytowej banki biorą pod uwagę szereg czynników, które umożliwiają im rzetelną ocenę budżetu oraz sytuacji finansowej klienta. Podczas analizy ilościowej instytucja finansowa sprawdza:
●    Dochody klienta – do weryfikacji wynagrodzenia kredytobiorcy bank wykorzystuje dostarczone dokumenty jak oświadczenie o dochodach, deklaracja podatkowa PIT oraz wyciągi z konta bankowego. Ważna jest wysokość dochodu. Im wyższy, tym lepiej wpływa na zdolność kredytową. Jednak istotne jest także źródło uzyskiwania wynagrodzenia. Zarobki klienta powinny być stabilne, najlepiej otrzymywane ze stosunku pracy. Najmniej przychylnie banki oceniają umowy cywilnoprawne. W niektórych bankach osoby otrzymujące wynagrodzenie z takich umów muszą wykazać, że otrzymują stosunek pracy przynajmniej od roku i mają zawartą umowę co najmniej trzy miesiące do przodu. 
●    Koszty utrzymania w wymiarze miesięcznym – podczas analizy bank sprawdza, ile klient wydaje miesięcznie na utrzymanie, czynsz, opłaty za media itp. Istotnym czynnikiem jest w tym przypadku kwota przypadająca na jedną osobę w gospodarstwie domowym, czyli tzw. minimum socjalne, które musi zostać dla każdego członka rodziny po odliczeniu od przychodów wszystkich kosztów utrzymania.
●    Aktualny stan zadłużenia gospodarstwa domowego – podczas weryfikacji zdolności kredytowej bank ocenia także wysokość obecne spłacanych zadłużeń przez klienta. Zaliczają się do tego spłacane kredyty, pożyczki, obciążenia z posiadanych kart kredytowych, limitów na koncie oraz ewentualnych alimentów i poręczonych kredytów.

Historia kredytowa – jak wpływa na zdolność kredytową?

Drugim ważnym krokiem wyliczania zdolności kredytowej jest analiza jakościowa. Obejmuje ona sprawdzenie przez bank danych, które mają istotny wpływ na skłonność klienta do wywiązywania się z zaciągniętych zobowiązań. Do tych czynników należą:
●    Wiek, stan cywilny, liczba osób będących na utrzymaniu kredytobiorcy, status mieszkaniowy i majątkowy, wykształcenie, staż pracy, wykonywany zawód, zajmowane stanowisko w pracy.
●    Historia kredytowa – dane z Biura Informacji Kredytowej obejmujące wszystkie zobowiązania spłacane przez klienta  obecnie i w przeszłości. Bank sprawdza wpisy z historii kredytowej nawet z ostatnich pięciu lat, aby upewnić się, że kredytobiorca jest wiarygodny i rzetelny. Raport BIK obejmuje również wszystkie zwłoki i opóźnienia w płatnościach rat kredytów. W przypadku, gdy w dokumencie znajdą się poważne uchybienia (np. zajecie komornicze), klient może mieć problem z otrzymaniem kredytu. Dla wnioskującego o zobowiązanie kłopotliwy może być również brak historii kredytowej, ponieważ wtedy bank nie ma jak sprawdzić, czy kredytobiorca będzie rzetelnym płatnikiem i czy będzie się terminowo wywiązywał ze spłacania rat kredytu.
Dopiero po ocenie zdolności kredytowej bank przygotowuje ofertę kredytu dla klienta.