Planując kredyt hipoteczny lub pożyczkę, której spłata jest przewidywana na dłuższy czas, trzeba wziąć pod uwagę wiele różnych czynników. Niestety wciąż pokutuje przekonanie, że najważniejsza jest wysokość raty w dniu podpisywania umowy z instytucją finansową. Tymczasem wysokość rat jest uzależniona od wielu zmieniających się z czasem czynników, takich jak WIBOR i inflacja.
Co oznacza WIBOR?
Nazwa WIBOR jest skrótem od angielskiego wyrażenia: Warsaw InterBank Offered Rate. W przetłumaczeniu termin ten oznacza „stawkę pożyczek na warszawskim rynku międzybankowym”, czyli stawkę referencyjną, odnoszącą się do wysokości oprocentowania pożyczek, udzielanych sobie przez banki komercyjne w Polsce. Cały proces nazywany jest fixingiem i organizowany jest przez Stowarzyszenie Rynków Finansowych ACI Polska.
Co WIBOR oznacza w praktyce dla osób, które mają kredyt? Oprocentowanie to stała marża banku i WIBOR, którego wartość może zmieniać się w czasie. Jeśli WIBOR rośnie, to rata kredytu lub pożyczki również wzrasta. W związku z powyższym, kredytobiorca powinien brać pod uwagę nie tylko wysokość raty w dniu udzielania pożyczki, ale także zmienność stawek WIBOR na przestrzeni lat.
Jak jest określana stawka WIBOR?
Wysokość stawki WIBOR jest określana na podstawie średniej arytmetycznej zaproponowanych przez największe polskie banki, przy czym odrzucane są dwie skrajne wartości (najwyższa i najniższa). Banki ustalają tę wartość pomiędzy stopą lombardową a stopą depozytową. W zależności od tego, na jaki okres banki udzielają sobie nawzajem pożyczki, wyróżnić można m.in. WIBOR 1M, WIBOR 3M, WIBOR 6M. Oznacza to po prostu, że wskaźnik ten może przyjmować różne warianty, od jednodniowego po 12-miesięczny, ale oprocentowanie jest podawane w skali całego roku.
WIBOR 3M jest najpopularniejszym okresem uwzględnianym przy kredytach hipotecznych i oznacza zmienność jego wartości raz na trzy miesiące. Dla kredytobiorcy oznacza to pewność, że instytucja udzielająca mu pożyczki nie zmieni raty kredytowej przez okres trzech miesięcy, tj. zostanie ona wyliczona według tej samej stawki procentowej w tym czasie.
Czynniki wpływające na wysokość WIBOR to:
- wysokość stóp oprocentowania przez NBP (ustala to Rada Polityki Pieniężnej),
- podaż pieniądza,
- inflacja,
- wysokość Produktu Krajowego Brutto,
- etapu cyklu koniunkturalnego.
Powyższe czynniki pokazują, że kredytobiorca nie ma wpływu na wysokość stopy WIBOR. Stawki WIBOR mogą zmieniać się codziennie, jednak stawki oprocentowania kredytów hipotecznych zmieniają się rzadziej. Jeśli dopiero przystępujesz do kredytu, niska stawka WIBOR niekoniecznie musi być atutem, ponieważ bank może sobie zrekompensować to w postaci podwyższenia marży. W praktyce oznacza to wyższy zysk dla banku – marża niestety nie ulega zmniejszeniu w czasie trwania spłaty kredytu, a WIBOR tak.
Notowania WIBOR
Notowania WIBOR w przeciągu ostatnich lat były zaskakująco niskie. Aktualnie WIBOR oscyluje w granicach 1,70%. Dla porównania, w roku 2000 stawka wynosiła ponad 18%. Tak niska wartość wynika z decyzji Rady Polityki Pieniężnej.Tendencja niskich stawek prędzej czy później ulegnie zmianie, co przełoży się na koszty kredytów hipotecznych. Dla kredytobiorców pocieszeniem jest fakt, że wzrost stóp procentowych oznacza także wzrost inflacji, co powinno się przełożyć na zwiększenie zarobków.
Stopa referencyjna NBP
Stopa referencyjna NBP wynosi od marca 2015 r. 1,5%, co oznacza najniższy notowany do tej pory wynik. Przekłada się to na korzystniejsze warunki dla osób zainteresowanych zaciągnięciem kredytu. Różne banki mogą przy tym naliczyć inne dodatkowe opłaty, jak chociażby za ubezpieczenie. Rzeczywisty koszt kredytu wyrażany jest w Rzeczywistej Rocznej Stopie Oprocentowania kredytu (RRSO).
Co z kredytami zaciągniętymi w obcej walucie?
W przypadku zobowiązania zaciągniętego w innej niż złotówki walucie, również mamy do czynienia ze zmieniającą się stopą procentową. Pojęcie to jednak określane jest jako LIBOR (ang. London Interbank Offered Rate) i odnosi się do zagranicznych stóp międzybankowych. Podobnie jak WIBOR, stawka ta jest wyliczana codziennie, jednak dzieje się to w najważniejszych bankach na rynku londyńskim.
Decyzję o kredycie w innej niż krajowa walucie należy jednak dobrze przemyśleć, o czym przekonały się osoby, które mają zobowiązania we franku szwajcarskim.
WIBOR jest jednym z najistotniejszych czynników branych pod uwagę przy podpisywaniu umowy kredytowej. Nie można się jednak kierować wyłącznie jego aktualną stawką, ponieważ ulega on zmianie w czasie. Jeśli bank centralny podniesie stopy procentowe, aby walczyć z inflacją, przełoży się to na wzrost stawki WIBOR, a tym samym podniesienie kosztów samego kredytu.
Zobacz także: